Nasza miejscowość

JAGIEŁŁA — (Podzamska Wola, Podsamska Wola alias Jagiełła —1578, 1628, 1674, Jagiełła — 1711) wieś liczy ok. 1100 mieszkańców.

Brak precyzyjnych informacji źródłowych nie pozwala jednoznacznie ustalić początków wioski. Prawdopodobnie w XVI wieku południowe, podmokłe części obecnego obszaru wioski nosiły nazwę Zawoda. Przysiółek ten należał do probostwa kościoła bożogrobców w Przeworsku. Natomiast północno-zachodnie obszary obecnej wsi mogły stanowić przysiółek Podsańskiej Woli — jako Wólka Gorłiczańska należący do klucza dóbr przeworskich.

Rejestr poborowy z roku 1628 podawał, że we wsi Zawada było 7 łana kmiecego, 5 zagrodników na roli, 5 komorników z bydłem, 5 komorników bez bydła i 2 rzemieślników (karczmarzy) warzących piwo i gorzałkę. Wieś i zapewne folwark należały (od 1450 roku) do probostwa kościoła bożogrobców w Przeworsku.

Po sprzedaży Lubomirskim przez bożogrobców w roku 1716 swoich włości w Zawodzie i Ujeznej, wyszła z użycia zarówno nazwa Wólka Gorliczyńska, jak i Zawada, wtedy to przyjęła się jednolita, potoczna nazwa — Jagiełła.

Lubomirscy byli właścicielami wsi do roku 1816, a następnie przeszła ona w ręce Potockich herbu Pilawa z pobliskiego Łańcuta. Majątek we wsi pozostawał w ręku Potockich do zakończenia II wojny światowej.

Od roku 1983 wieś posiada własny kościół parafialny p.w. św. Jadwigi Królowej. Pierwotnie należała do parafii p.w. św. Katarzyny w Przeworsku, a następnie do parafii p.w. św. Mateusza Apostoła w Gniewczynie Łańcuckiej.

Druga wojna światowa pozostawiła w Jagielle jeszcze jeden trwały ślad. Jest nim Cmentarz Ofiar Hitleryzmu w Małej Jagielle. Cmentarz powstał w 1947 r. w miejscu straceń i grzebania zwłok około 6500 jeńców radzieckich z obozów w Pełkiniach i Wólce Pełkińskiej. Niemcy rozstrzelali tu również ok. 250 Polaków, Żydów i Cyganów.

Dzisiejsza Jagiełła może się pochwalić zmodernizowanym ośrodkiem zdrowia, remizą strażacką, własnym klubem sportowym („Zorza Jagiełła") oraz kompleksem sportowym utworzonym na terenie lokalnego pastwiska. Działa tu kilka organizacji społecznych takich jak: Ochotnicza Straż Pożarna, Koło Gospodyń Wiejskich oraz Zespół Pieśni Biesiadnej „Jagiellanie".

Kościół p.w. św. Jadwigi Królowej

WDK/OSP w Jagielle

Kopiec Jagiełły

Cmentarz Ofiar Hitleryzmu